IT қоғамдастықты Space Тech бағыты бойынша міндеттерді шешуге тарту мақсатында “Қазақстан Ғарыш Сапары” ҰК” АҚ “Astana Hub” Халықаралық IT-стартаптар технопаркінде SpaceTech технологиялық платформасының өкілдігін ашты.

Әзірлеушілерді Astana Hub-қа орналастыру SpaceTech бағытында тривиалды емес және креативті идеяларды туындату үшін шығармашылық кеңістік пен креативті орта құруға мүмкіндік береді және пікірлестердің технологиялық қоғамдастығын тартуға ықпал ететін болады.

Бұл жұмыс ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің, “QazInnovations” Инновацияларды дамыту ұлттық агенттігі” АҚ және “Astana Hub” IT-стартаптар халықаралық технопаркінің қолдауымен жүзеге асырылады.

Astana Hub-та SpaceTech технологиялық платформасы өкілдігінің ашылуы осы жылы Адамның ғарышқа алғашқы ұшуының 60 жылдық мерейтойы сияқты ғарыш саласы үшін маңызды күнмен тұспа-тұс келді.

1961 жылы 12 сәуірде Юрий Гагарин ғарышқа бірінші болып, адамзатқа Жұлдыздарға жол ашты.

SpaceTech өкілдігінің жұмысы ғарыш саласының міндеттерін шешуге стартаптарды тартумен, сондай-ақ ғарыштық мониторинг деректерін пайдалану негізінде сервистердің жаңа түрлерін құрумен байланысты болады.

Осыған байланысты біз Сіздерге ғарыш өнеркәсібіне арналған технологиялар біздің күнделікті өмірімізде қалай қолданылатыны, сондай-ақ ғарыштан деректерді пайдалану негізінде қандай қызмет түрлері пайда болғандығы туралы қызықты фактілерге шолу дайындадық.

Сонымен, кеттік!

1. Геолокациялық сервис қызметі

Қазіргі заманғы автокөлік жүргізушісінің өмірін GPS навигациясыз елестету қиын, картада қажетті нүктені табу үшін смартфонға тағайындалған жердің мекен-жайын айту керек екеніне ешкім таңданбайды. Жасанды спутниктер адамның ғарышқа алғашқы ұшуынан әлдеқайда бұрын ұшырыла бастады. Спутниктік навигация идеясы 50-ші жылдары пайда болды, сол кезде кеңестік спутниктен сигналды байқаған американдық ғалымдар Доплер эффектінің арқасында спутник жақындаған сайын қабылданатын сигналдың жиілігі артып, алыстаған сайын төмендейтінін байқады. Осылайша, жердегі нақты координаттарын біле отырып, спутниктің жылдамдығы мен орналасуын өлшеуге болады, ал керісінше, спутниктің орналасқан жерін біле отырып, жердегі объектінің жылдамдығы мен координаттарын білуге болады. Бұл принцип заманауи GPS қабылдағыштарының негізін құрады.

2. Сандық кескін сенсорлары

Егер сіз сандық айналы камера немесе ұялы телефон немесе GoPro камерасы арқылы фотосуреттер мен бейнелер түсірсеңіз, сіз NASA технологиясын қолданасыз .

Мұндай құрылғылардың көпшілігінде NASA планетааралық миссиялардағы камералардың көлемін азайту үшін жасаған белсенді CMOS сенсорлары қолданылады. Сондай – ақ, мұндай датчиктер -рентген аппараттары мен басқа да медициналық құрылғыларды жасау үшін медицинада қолданылады.

3. Ауа жастығы бар кроссовкалар және спорттық ұлтарақтар  

“Аполлон” миссиясының сериясына қатысқан ғарыш костюмінде серіппелі табан болды. 1972 жылы Айға ұшу аяқталғаннан кейін “Аполлон” бағдарламасы қысқартылып, технологияны аяқ киім шығаратын компаниялар қабылдады (мысалы, Nike Air)

4. Түтін детекторлары

Үлкен ғимараттағы кішкентай өрт өте қауіпті екені белгілі. Сыртта тек суық жансыз ғарыш болған кезде және сіз қашып кететін жеріңіз болмаған кезде ғарыш кемесінің өте шектеулі кеңістігінде өрт туралы не айтуға болады. Мәселе айқын, сондықтан алғаш рет реттелетін (жалған позитивтерді болдырмау үшін) түтін сенсорлары 1970-да іске қосылған алғашқы американдық Skylab ғарыш станциясында ұзақ уақыт бұрын қолданылып келеді. Содан кейін кәдімгі ғимараттарда және. кез келген қоғамдық мекемелерде түтін датчиктері пайда бола бастады.

5. Шарықтап ұшу белдеулерінің қауіпсіздігі

NASA зерттеулері ұшу-қону жолақтарында жұқа жолақтарды кесу қону кезінде ұшақты гидропланттау мүмкіндігін төмендететінін көрсетті: артық су ойықтардан ағып кетеді, осылайша ылғалды жағдайда үйкелісті арттырады. Бұл тәжірибені бүкіл әлемдегі әуежайлар қабылдады, сонымен қатар қалаларды жайластыруда қолданыла бастады.

6. Жердің ғарыштық мониторингі деректерін қолдану

XX ғасырдың аяғы – XXI ғасырдың басындағы компьютерлік, ғарыштық және ақпараттық технологиялардың революциялық дамуы Жерді қашықтықтан зондтау (ЖҚЗ) саласындағы сапалы өзгерістерге әкелді: ультра жоғары кеңістіктік рұқсатпен суреттер алуға мүмкіндік беретін жаңа буынды түсірілім жүйелері бар ғарыш аппараттары (ға) пайда болды. Қазір ғарыштық мониторинг неғұрлым табысты және серпінді дамып келе жатқан инновациялық салалардың біріне жатады.

Жерді қашықтықтан зондтау дамуының негізгі үрдісі спутниктер топтарын құру болып табылады, яғни бір ғарыш аппараттарының жұмысы бұрынғы нәрсе.

Әсіресе, ғарыштық мониторинг ауыл, орман шаруашылығында, экологиялық өзгерістерді бақылауда белсенді қолданылады. Мысалы, спутниктердің суреттерін өңдеу негізінде полигондарды бақылау және анықтауды қамтамасыз етуге, полигондардың және қатты тұрмыстық қалдықтардың басқа да жинақталуының жай-күйін талдауға болады. Ғарыштық мониторинг сонымен қатар объектілердің уақытындағы, мысалы, тұрғын үй және өнеркәсіптік құрылыстағы егжей-тегжейлі өзгерістерді анықтауға мүмкіндік береді, бұл жерді пайдалану түрлерінің бұзылуын анықтауға мүмкіндік береді. Ғарыштан түсіру ауылшаруашылық жерлерін түгендеуді, әр түрлі сатылардағы дақылдардың жай-күйіне жедел бақылауды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді, жер ресурстарының тозу процестерін анықтауға, дақылдарға ықтимал қауіптерді анықтауға және агроөнеркәсіптік кешеннің көптеген басқа міндеттерін шешуге мүмкіндік береді.

Дереккөздер:

1. https://www.computerra.ru/236611/kosmicheskie-tehnologii-v-povsednevnoj-zhizni/Космические технологии в повседневной
2. https://www.gharysh.kz/Interesno/primeneniekosmicheskikhtekhnologiy/
3. https://www.connect-wit.ru/kosmicheskij-monitoring-zemli-vchera-segodnya-zavtra.html
4. https://sovzond.ru/industry-solutions/agro/